Jak objawia się kontaktowe zapalenie skóry? Leczenie i pielęgnacja
Kontaktowe zapalenie skóry charakteryzuje się powstawaniem zmian skórnych po kontakcie z alergenami lub substancjami drażniącymi obecnymi m.in. w kosmetykach, proszkach do prania i odzieży. Leczenie kontaktowego zapalenia skóry wymaga stosowania maści. Ważna jest też odpowiednia pielęgnacja.
Kontaktowe zapalenie skóry może wystąpić w każdym wieku, jednak częściej obserwuje się je u osób dorosłych. Szacuje się, że choruje nawet 5% populacji. Ryzyko znacznie wzrasta u kobiet i mężczyzn, którzy mają częsty kontakt z substancjami drażniącymi (np. ze względu na rodzaj wykonywanej pracy).
Czym jest kontaktowe zapalenie skóry?
Kontaktowe zapalenie skóry bywa także nazywane wypryskiem kontaktowym. To częsta choroba skóry, której istotą jest tworzenie się zmian skórnych pod wpływem bezpośredniego kontaktu z pewnymi substancjami obecnymi w detergentach, kosmetykach, środkach do pielęgnacji, lekach, odzieży, perfumach, ozdobach (zegarki, kolczyki, pierścionki) itp. Najczęściej są to nikiel, kobalt, chrom i różnego rodzaju barwniki, substancje zapachowe oraz konserwanty.
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry jest spowodowane nieodpowiednią reakcją układu immunologicznego na daną substancję. Kiedy przedostanie się ona do komórek Langerhansa w naskórku (odpowiadają one za pochłanianie i przetwarzanie antygenów), w organizmie powstaje reakcja zapalna, a w efekcie pojawiają się charakterystyczne objawy choroby. Wyróżnia się przewlekłe i ostre kontaktowe zapalenie skóry.
Często występuje także wyprysk kontaktowy z podrażnienia. Tego rodzaju zmiany skórne mogą pojawić się u każdej osoby, która miała kontakt z silną substancją drażniącą. Schorzenie to nie jest spowodowane błędną odpowiedzią układu immunologicznego.
Objawy kontaktowego zapalenia skóry
Objawy kontaktowego zapalenia skóry są charakterystyczne. Na początku osoba chora może zaobserwować u siebie zaczerwienienie naskórka, któremu towarzyszy silny świąd. W niedługim czasie na skórze pojawiają się pęcherzyki oraz grudki wysiękowe. Pogarsza się także wygląd i kondycja skóry. Staje się ona nadmiernie wysuszona, pogrubiała i popękana. Niekiedy pęknięcia mogą powodować ból.
Objawy kontaktowego zapalenia skóry pojawiają się wyłącznie w miejscu, które miało kontakt z daną substancją (np. nałożono na nie kosmetyk lub stykało się z biżuterią, zegarkiem, odzieżą). Często są to dłonie, nadgarstki, twarz, brzuch, a nawet okolice narządów płciowych. Jednak może się zdarzyć, że objawy kontaktowego zapalenia skóry wystąpią na całym ciele.
Rozpoznanie kontaktowego zapalenia skóry
Osoba, u której pojawią się objawy kontaktowego zapalenia skóry, powinna ograniczyć kontakt z substancją, która mogła je wywołać. Należy także udać się do lekarza dermatologa, który wykluczy inne przyczyny dolegliwości. Rozpoznanie stawia się na podstawie wywiadu, objawów oraz badań dodatkowych. Najważniejszym z nich są testy płatkowe – na skórę przykleja się plastry nasączone różnymi substancjami i obserwuje się zachowanie skóry.
Leczenie kontaktowego zapalenia skóry
Leczenie kontaktowego zapalenia skóry polega na stosowaniu maści z glikokortykosteroidami. W przypadku bardzo nasilonych objawów można przyjmować je także doustnie pod postacią tabletek. W celu wyeliminowania świądu zaleca się stosowanie leków przeciwhistaminowych.
Leczenie kontaktowego zapalenia skóry jest jednak skuteczne tylko wtedy, gdy pacjent ograniczy kontakt z substancją, która wywołuje objawy choroby. Konieczna jest zmiana kosmetyków, proszku do prania, a także zrezygnowanie z noszenia niektórych ozdób i stosowanie środków ochronnych w pracy.
Kosmetyki do pielęgnacji przy kontaktowym zapaleniu skóry
Osoby z kontaktowym zapaleniem skóry powinny zwracać szczególną uwagę na kosmetyki, których używają do pielęgnacji. Trzeba wybierać produkty, które nie mają substancji mogących wywołać objawy choroby. Warto czytać skład kremów, pianek do mycia, balsamów i unikać tych, w których obecne są konserwanty, sztuczne barwniki, substancje zapachowe i alkohol etylowy.
Do pielęgnacji polecane są szczególnie dermokosmetyki. Są to produkty, które w składzie mają substancje wykazujące działanie lecznicze i pozytywnie wpływające na kondycję skóry. Takie kosmetyki są bezpieczne i nie uczulają, a zanim trafią do sprzedaży, przechodzą liczne testy, kontrole i badania. Dermokosmetyki można stosować nawet u dzieci już od pierwszego dnia życia.
Czy kontaktowe zapalenie skóry jest zaraźliwe?
Kontaktowe zapalenie skóry nie jest wywołane przez patogeny, dlatego nie można zarazić się nim od innej osoby. Dozwolone jest przebywanie z nią w jednym pomieszczeniu oraz bezpośredni kontakt. Ryzyko wystąpienia wyprysku można zmniejszyć jedynie przez stosowanie odpowiednich kosmetyków i zabezpieczanie skóry przed szkodliwymi substancjami.
