BHA w pielęgnacji – poznaj moc kwasu salicylowego
Kwas salicylowy to jeden z najpopularniejszych i najskuteczniejszych składników aktywnych w pielęgnacji skóry problematycznej. Ten naturalnie występujący związek, należący do grupy beta-hydroksykwasów (BHA), wyróżnia się wyjątkową skutecznością w walce z niedoskonałościami skóry oraz szerokim spektrum działania pielęgnacyjnego
Charakterystyka kwasu salicylowego i jego pochodzenie
Kwas salicylowy to organiczny związek chemiczny należący do grupy beta-hydroksykwasów (BHA). Naturalnie występuje w korze wierzby, od której też pochodzi jego nazwa (Salix). Pierwotnie wyodrębniany z roślin, obecnie produkowany jest głównie syntetycznie. Jego struktura chemiczna pozwala na łatwe przenikanie przez warstwę lipidową skóry, co czyni go bardzo skutecznym składnikiem kosmetycznym.
Mechanizm działania kwasu salicylowego na skórę
Mechanizm działania kwasu salicylowego na skórę jest wielokierunkowy. Ten beta-hydroksykwas (BHA) to związek desmolityczny, co oznacza, że rozluźnia połączenia między komórkami warstwy rogowej naskórka.
Kwas salicylowy wykazuje następujące właściwości:
1. Działanie keratolityczne i komedolityczne:
● Penetruje głęboko do mieszków włosowych i gruczołów łojowych, gdzie rozpuszcza zrogowaciały naskórek i złogi sebum. Dzięki swoim właściwościom lipofilnym skutecznie usuwa międzykomórkowe lipidy, które są kowalencyjnie związane z otoczką rogową powierzchniowych komórek nabłonka.
2. Regulacja wydzielania sebum:
● Zmniejsza wydzielanie sebum u osób z trądzikiem, co przyczynia się do dodatkowego efektu terapeutycznego. Kwas salicylowy jest w tym zakresie silniejszy niż kwas pirogronowy.
3. Działanie przeciwzapalne:
● Jako pochodna salicylanów, kwas salicylowy wykazuje właściwości przeciwzapalne, które są najbardziej widoczne w stężeniu między 0,5% a 5%. Dodatkowo ma właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze.
4. Efekt złuszczający:
● Kwas salicylowy działa poprzez zakłócanie połączeń międzykomórkowych, a nie przez niszczenie włókien keratynowych. Ten mechanizm prowadzi do złuszczania martwych komórek naskórka i poprawy tekstury skóry. Po zabiegu złuszczania następuje aktywacja komórek podstawnych naskórka i fibroblastów znajdujących się w skórze właściwej.
Warto podkreślić, że kwas salicylowy nie wpływa na aktywność mitotyczną komórek naskórka, ale powoduje ścieńczenie warstwy rogowej bez zmiany grubości samego naskórka.
Aktywność mitotyczna komórek naskórka to proces ciągłego podziału i odnawiania się komórek w warstwie podstawnej naskórka. Jest to naturalny, dynamiczny proces, który zapewnia stałą regenerację skóry.
Spektrum zastosowań w pielęgnacji skóry
Dzięki swoim wszechstronnym właściwościom kwas salicylowy znajduje zastosowanie w pielęgnacji różnych typów skóry, szczególnie problematycznej, tłustej i mieszanej. Jego zdolność do rozpuszczania w tłuszczach pozwala na głębokie przenikanie przez warstwę lipidową naskórka, co sprawia, że skutecznie oczyszcza pory i reguluje wydzielanie sebum. Systematyczne stosowanie kosmetyków z tym składnikiem pomaga zmniejszyć widoczność zaskórników, wyprysków oraz przebarwień.
W pielęgnacji cery trądzikowej kwas salicylowy działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie, redukując liczbę bakterii Cutibacterium acnes, które przyczyniają się do powstawania zmian zapalnych. Jego właściwości keratolityczne wspomagają złuszczanie martwego naskórka, co nie tylko odblokowuje pory, lecz także poprawia teksturę skóry i wyrównuje jej koloryt. Kwas salicylowy jest również skuteczny w redukcji blizn potrądzikowych oraz plam pigmentacyjnych.
Kwas salicylowy znajduje zastosowanie nie tylko w kosmetykach do twarzy, takich jak toniki, plasterki na wypryski np. Cetaphil 6 Hour Fast Clear Pimple Patch, żele oczyszczające, serum czy kremy, lecz także w produktach do pielęgnacji ciała i skóry głowy. W szamponach przeciwłupieżowych pomaga złuszczać martwe komórki naskórka na skórze głowy i reguluje nadmierną produkcję sebum. W preparatach do stóp jest z kolei wykorzystywany do walki z odciskami i nadmiernym rogowaceniem skóry.
Dzięki swoim właściwościom złuszczającym i oczyszczającym kwas salicylowy jest także popularnym składnikiem peelingów chemicznych. Umożliwia lepsze przenikanie innych substancji aktywnych w głąb skóry, co zwiększa efektywność całej pielęgnacji. Co więcej, jego działanie rozjaśniające pomaga wyrównać koloryt skóry i zmniejszyć widoczność przebarwień.
Efekty i rezultaty stosowania
Pierwsze efekty stosowania kwasu salicylowego widoczne są już po kilku aplikacjach. Skóra staje się gładsza, a niedoskonałości mniej widoczne. Pełne rezultaty, obejmujące zmniejszenie przebarwień, redukcję stanów zapalnych i poprawę tekstury skóry, pojawiają się po kilku tygodniach regularnego stosowania.
Długoterminowe efekty stosowania kwasu salicylowego:
- redukcja zaskórników;
- zwężenie rozszerzonych porów;
- normalizacja wydzielania sebum;
- wygładzenie struktury skóry;
- rozjaśnienie przebarwień pozapalnych.
Bezpieczne stosowanie i potencjalne przeciwwskazania
Mimo wysokiej skuteczności kwas salicylowy wymaga odpowiedniego stosowania.
Przeciwwskazania do jego użycia obejmują:
- ciążę i okres karmienia piersią;
- alergie na salicylany;
- aktywne stany zapalne skóry;
- uszkodzenia naskórka;
- choroby autoimmunologiczne.
Nie należy łączyć kwasu salicylowego w jednej aplikacji z witaminą C, retinolem oraz kwasem glikolowym. W trakcie stosowania preparatów z kwasem salicylowym konieczna jest też ochrona przeciwsłoneczna z wysokim filtrem SPF.
